Częste omdlenia. Dlaczego nie wolno ich lekceważyć?

Utrata przytomności, nawet chwilowa, zawsze powinna być powodem do niepokoju – zwłaszcza jeśli zdarza się cyklicznie. Częste omdlenia mogą mieć wiele przyczyn, a niektóre z nich wymagają pilnej diagnozy i leczenia. Dowiedz się, co może stać za powracającymi epizodami utraty przytomności i kiedy konieczna jest konsultacja lekarska.

Czym są omdlenia i jakie mogą być ich przyczyny?

Omdlenie to nagła, krótkotrwała utrata przytomności spowodowana chwilowym niedokrwieniem mózgu. Najczęściej dochodzi do niego wskutek nagłego spadku ciśnienia tętniczego, zaburzeń rytmu serca lub nieprawidłowej reakcji układu nerwowego. U młodych osób bywa związane z tzw. omdleniem wazowagalnym, czyli reakcją organizmu na stres, ból, przegrzanie lub gwałtowne wstanie. Jednak u dorosłych i osób starszych przyczyny mogą być poważniejsze – od chorób serca, przez zaburzenia neurologiczne, po zmiany naczyniowe. Częste omdlenia, nawet jeśli pozornie niegroźne, wymagają dokładnej diagnostyki – nie tylko ze względu na ryzyko upadków i urazów, ale także w celu wykluczenia zagrażających życiu schorzeń.

Kiedy omdlenie powinno szczególnie niepokoić?

Zaniepokojenie powinno wzbudzić każde omdlenie, które nie ma wyraźnego, jednorazowego powodu – np. odwodnienia czy przemęczenia. Szczególnie ważne są sytuacje, gdy omdlenia występują nagle bez ostrzeżenia, pojawiają się w trakcie wysiłku fizycznego, są powiązane z drgawkami, długotrwałą utratą świadomości lub utratą kontroli nad zwieraczami. Niepokojące są także przypadki, gdy dochodzi do nich podczas siedzenia lub leżenia – wówczas mogą świadczyć o poważnych zaburzeniach rytmu serca lub problemach neurologicznych. Równie istotne jest ustalenie, czy osoba po omdleniu szybko wraca do pełnej świadomości, czy może doświadcza dezorientacji lub trudności z mówieniem. W takich przypadkach niezbędne jest skorzystanie z pomocy np. neurologa w Poznaniu, który przeprowadzi badania obrazowe i neurologiczne, a także – jeśli to konieczne – skieruje do kardiologa.

Diagnostyka i leczenie częstych omdleń

Proces diagnostyczny w przypadku nawracających omdleń zazwyczaj obejmuje szczegółowy wywiad medyczny, pomiary ciśnienia, EKG, a także badania neurologiczne i obrazowe, np. rezonans magnetyczny mózgu. W zależności od podejrzeń lekarz może zlecić również testy ortostatyczne, 24-godzinne monitorowanie pracy serca (Holter), a w niektórych przypadkach badania elektrofizjologiczne. Leczenie zależy od przyczyny – może obejmować zarówno modyfikację stylu życia i nawodnienie organizmu, jak i terapię farmakologiczną czy interwencje kardiologiczne, np. wszczepienie rozrusznika serca. W przypadku omdleń pochodzenia neurologicznego istotne jest rozpoznanie schorzenia, np. padaczki, migreny lub choroby neurodegeneracyjnej, i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Częste omdlenia to objaw, którego nie wolno ignorować – mogą świadczyć o poważnym zagrożeniu zdrowia, a czasem nawet życia. Szybka diagnostyka pozwala zminimalizować ryzyko i poprawić komfort codziennego funkcjonowania.